اخلاق
اخلاق
پيامبر اسلام حضرت محمد(ص) با ايراد اين گفتار جاويدان:
(انى بعثت لاتمم مكارم الاخلاق)
ترجمه: (من برانگيخته شدم تا اخلاق نيك را كامل نمايم). هدف اساسى خود را از بعثت تشريح مىفرمايد. دين در واقع همه دستوراتش اخلاقى است. و تمام شئون اسلام از عبادات، داد و ستدها، تا حدود احكام همگى برپايههاى بلند اخلاق و فضيلت استوار است.
اينك به ذكر آنچه كه سزاوار است انجام داد، و يا ترك نمود، مىپردازيم:
اول ـ محرمات
آنچه بجا آوردنش سزاوار نيست به آن حرام گويند و محرمات اخلاقى عبارت است از:
1ـ ستمگرى.
2 ـ زيادهروى.
3 ـ مسخره كردن مردمان .
4 ـ مردم آزارى .
5 ـ پردهدرى .
6 ـ نارضايتى پدر و مادر .
7 ـ احتكار ارزاق ملت .
8 ـ زنا .
9 ـ لواط .
10ـ اكتفاء زنان به زنان .
11ـ نگاه كردن به زنان نامحرم و مرد نامحرم .
12ـ نوشيدن شراب .
13ـ قماربازى .
14ـ خوردن گوشت مردار، و گوشت خوك و هر غذاى حرام .
15ـ خوردن مال مردم بدون رضايت آنها .
16ـ رشوهخوارى .
17ـ انگشتر طلا و زينت با طلا براى مردان .
18ـ حيله و فريب دادن مردم در كسب .
19ـ غش در معامله.
20ـ كنجكاوى در بدست آوردن اسرار مردم .
21ـ پايمال كردن حقوق .
22ـ استمناء .
23ـ آوازه خوانى و گوش دادن به آن .
24ـ دزدى .
25ـ دلالى زنا .
26ـ دروغ .
27ـ غيبت و سخن چينى .
28ـ دشنام دادن .
29ـ رباخوارى .
30 ـ قتل.
31 ـ همكارى با كافران و ستمگران .
32ـ خيانت .
33 ـ حكم نمودن برخلاف قرآن و.
دوم ـ فضائل
فضائل اخلاقى كه زينت بخش مسلمان است عبارت است از:
1 ـ انصاف.
2 ـ كمك بخوبى .
3 ـ اصلاح بين مردم .
4 ـ اخلاص در عمل .
5 ـ نيكى به پدر و مادر .
6 ـ صله رحم .
7 ـ فروتنى .
8 ـ توكل بر خدا .
9 ـ بردبارى ز.
10ـ كسب دانش .
11ـ نيك اخلاقى .
12ـ خوشرفتارى با مردم .
13ـ سخاوت .
14ـ شجاعت .
15ـ پاكدامنى .
16ـ كمك بيچارگان .
17ـ افشاء در سلام .
18ـ صبر .
19ـ ميهمانى .
20ـ عفو مردم .
21ـ برآوردن حاجت حاجتمندان .
22ـ ميانهروى در هرچيز .
23ـ پرهيزكارى .
24ـ پاكيزگى .
25ـ شرم داشتن .
26ـ ازدواج .
27ـ فرحناك بودن .
28ـ راست گوئى .
29ـ احترام به مردم .
30ـ سپاسگزارى.
سوم ـ رذائل
رذائل اخلاقى كه انسان را به سقوط مىگرايد عبارتند از:
1 ـ حس انتقامجوئى .
2 ـ فخريه نمودن .
3 ـ ثروت فراوان .
4 ـ كارهاى بيهوده .
5 ـ بىتابى در پيش آمدها .
6 ـ تنبلى .
7 ـ رياستطلبى و مقام خواهى و ثروت دوستى .
8 ـ آز .
9 ـ خلف وعده .
10ـ بدخلقى .
11ـ كينهتوزى .
12ـ ترس .
13ـ پست همتى .
14ـ طمعكارى .
15ـ شتابزدگى .
16ـ تعصب ورزى .
17ـ خودپسندى .
18ـ بىتوجهى به خدا و غفلت .
19ـ زشتى .
20ـ شك و ترديد .
21ـ منت .
22ـ سنگدلى .
23ـ منت نهادن و... آنچه از فضائل گفته شد همگى از كارهاى مستحب نيستند بلكه برخى از آنها از نظر شريعت اسلام واجب است.
همانطور كه آنچه از رذائل گفتيم همگى از كارهاى مكروه نمىباشند، بلكه برخى از آنها در نظر اسلام حرام است. پس بر مسلمان لازم است، بكوشد و جديت بخرج دهد تا خود را پاكيزه گرداند و اگر نسبت به قوانين مقدس اسلام كوتاهى نمود مانند پرنده شكسته بالى خواهد بود كه نمىتواند پرواز نمايد.
براى مسلمانان فقط گفتن: من مسلمانم به درد نمىخورد زيرا مانند آن است كه انسان مريض براى خود بگويد: من سالم هستم، همانطورى كه گفته مريض بحال او سودى ندارد، گفتار مسلمان هم تا هنگامى كه به دستورات اسلام رفتار ننمايد بى تأثير است.
